Geen gemaksones

vir Collen

“Ek was bang vir uitdagings en ek was lief vir my gemaksone, so ek het gedink, ‘Staatsdiens, hier kom ek!’ en in 1991 ingeskryf vir ʼn graad in openbare administrasie,” onthou Collen, sake-aanbieder en spesialisregisseur op die SAUK se 24-uur-nuuskanaal, en outeur van die boek Why broke when there’s so much info?

 

Toe, op ʼn dag op kampus, verander sy loopbaanaspirasies heeltemal.

 

Hy was lid van die vermaakkomitee van die Verteenwoordigende Studenteraad (VSR), wat ʼn luidsprekerstelsel voor die kafeteria opgestel het. Op die ingewing van die oomblik het Collen begin musiek speel en maak of hy nuus lees.

 

“Mense het gesê dit klink vir hulle net soos ʼn regte radiostasie, en toe daar oudisies gehou is by die uitsaaisentrum langs die kampus, het hulle gesê, ‘Collen kan dit doen!’”

 

Collen het nie op hom laat wag nie en Bophuthatswana se Uitsaaikorporasie het hom dadelik ʼn pos aangebied. “Ek het daar en dan gekwalifiseer vir ʼn loopbaan in die uitsaaibedryf, sonder enige voorbereiding!”

 

Maak klaar wat jy begin het

 

Hy was egter nie bereid om sy studies in openbare administrasie te laat vaar nie. “Ek hou nie daarvan om met goed te begin en nie klaar te maak nie,” sê hy. “Ek móés eenvoudig eers daardie graad voltooi. Daarna het ek begin met iets waarvan ek werklik gehou het.”

 

Dit was natuurlik die uitsaaiwese, en Collen was behoorlik in sy element. Hy het die nuus op drie radiostasies aangebied (Radio Mmabatho, Radio Sunshine en Radio Bop) en was ʼn programleier op Bop TV se Eight o’ Clock Live-program – alles gelyktydig. Collen was ook ʼn aanbieder van ʼn musiekprogram genaamd Di a Kurutla op Mmabatho TV in die laat negentigerjare. “Ek het baie veelsydig geraak, en vir radio en televisie programme gemaak, as verslaggewer opgetree en aangebied.”

 

Dit alles het in 2003 skielik tot ʼn einde gekom toe die einde van die “Bop-era” aangebreek het en die uitsaai-been gesluit is. Alle tuislanduitsaai-instansies, bekend as TBVC-staatsuitsaaiers (Transkei, Bophuthatswana, Venda en Ciskei) is by die SAUK ingelyf.

Collen is dus terug na sy alma mater om sy ware passie na te streef, en behaal toe ʼn honneursgraad in kommunikasiekunde.

 

Sy uitsaailoopbaan was gou weer op koers by die SAUK, waar sy loopbaan gedy het. (Sien tekskassie vir detail.)

 

Dit beteken nie dat hy nog nooit enige terugslae gehad het nie. Vier jaar gelede het Collen ʼn ervaring gehad wat sy moed beproef het, en uiteindelik nuwe deure oopgemaak het.

 

Probleem word ’n geleentheid

 

In 2012, kort nadat hy die Comrades- en die Twee Oseane-marathon voltooi het, het Collen ernstige hoofpyn gekry en inmekaargesak. “Ek was heeltemal verlam in my onderlyf.”

 

Hy is in die hospitaal opgeneem en moes lank daar bly. Terwyl hy aan ʼn rolstoel gekluister was, het hy hom oor sy persoonlike finansies bekommer. In plaas daarvan om paniekerig te raak, het hy sy gedagtes op papier neergepen – of, om meer presies te wees, op sy selfoon. “Ek het dit alles op my foon neergeskryf in die hospitaal.”

 

Drie jaar later, in Mei 2016, was dit wat begin het as notas op ʼn selfoon ʼn boek oor persoonlike finansies en finansiële vryheid. Why broke when there’s so much info? is baie goed ontvang, en hy werk reeds aan sy volgende boek.

 

Programleier, regisseur en nou ook skrywer… ja-nee, dit lyk of Collen vierkantig in die openbare oog is en van plan is om nog lank daar te bly. ʼn Veilige werk in die staatsdiens? Nee wat, nie vir Collen Lemawane nie, dankie.